Rekenen met een breinvriendelijke vakdidactiek
Leerling: “Meester, ik snap het niet.”
Meester: “Wat “snap je niet?”
Leerling: “Alles niet!”
Komt dit jou bekend voor? Dan is het mogelijk tijd om te gaan werken met een breinvriendelijke vakdidactiek rekenen die je kunt toepassen op iedere methode.
Leerkrachten die hiermee werken reageren als volgt:
Kleuteraanpak
Binnen deze aanpak richten we ons op specifieke focusdoelen. Dit betreft een compacte set van vier tot vijf doelen die staan gepland van vakantie tot vakantie. Deze focusdoelen oefen je twee keer een kwartier per week in een ik-wij-jullie momentje. Hierbij zijn alle leerlingen na 3 tot 5 minuten in tweetallen of drietallen actief aan de slag met het doel. Vervolgens worden de focusdoelen geïntegreerd in buitenactiviteiten, hoekspel en gymlessen, zodat ze spelenderwijs worden aangeleerd.
Het automatiseren van vaardigheden wordt geïntegreerd in de dagelijkse routines, bijvoorbeeld door gebruik te maken van aftelliedjes en overgangsmomenten. Bij deze kleuteraanpak gebruiken leerkrachten ook een checklist voor een rekenrijke kleuteromgeving om de klas optimaal in te richten. Hierbij wordt gekeken naar manieren om de klas meer rekengericht te maken. Een veelvoorkomende aanpassing is de toepassing van een ‘levende’ getallenlijn, die loopt tot en met 30 of 31, overeenkomstig met het aantal dagen in een maand. Op deze getallenlijn worden praktische zaken gekoppeld, zoals verjaardagen, paasontbijt of vakanties. Leerlingen leren de getallen omdat ze betrokken zijn bij leuke activiteiten die plaatsvinden langs de lijn, waardoor ze automatisch leren tellen op de lijn.
Breinvriendelijke rekenles
Teamleden worden getraind in diverse breinvriendelijke vaardigheden binnen de vakdidactiek van rekenen:
- Het automatiseren volgens de leerlijn automatiseren, inclusief het bespreken en ervaren van enkele mythes rond bewegend automatiseren.
- Het automatiseren van rekentaal om vanuit een context te begrijpen welke strategie toegepast moet worden.
- Het gebruik van een doel met procesplaatje om het brein te activeren.
- Het toepassen van de Mini-check direct na het doel, met als tweeledig doel het ophalen van voorkennis over het doel en het organiseren van differentiatie voor leerlingen die het doel al begrijpen.
- Het organiseren van lessen volgens het principe ‘ik-wij-jullie-jij’. Tijdens de ‘ik’-fase leren teamleden de instructie in drie tot vijf visueel waarneembare stappen te presenteren, zodat deze begrijpelijk wordt voor leerlingen. Dankzij deze visuele stappen kunnen leerlingen de instructie ook herhalen in de ‘wij’-fase en beter uitleggen in de ‘jullie’-fase.
- In de ‘jij’-fase volgt een natuurlijke overgang naar verlengde instructie. Hierbij wordt bewust stilgestaan bij de openingsvraag van de leraar.
Audrey heeft met bovenstaande aanpakken ruime ervaring in het verhogen van de rekenresultaten in het speciaal basisonderwijs, cluster 4, en primair onderwijs. Scholen hebben veelbelovende resultaten neergezet door deze relatief eenvoudig aanpak en houden dit ook vast.
Succesvol gebleken opzet schooltraject:
Een studiedag voor groep 1 t/m 8 waarin de theoretisch achtergrond van het automatiseren met hersensprint en de breinvriendelijk rekenles wordt uitgelegd. Teamleden gaan hier concreet mee aan de slag passend bij hun methode. Ze zijn na deze dag startklaar om aan de slag te gaan met de nieuwe rekenaanpak.
Een dag videoconsultatiegesprekken train-de-trainer met de intern begeleider, waarin we in 45 minuten per gesprek feedback geven op het handelen van de leerkracht met betrekking tot de breinvriendelijke rekenles of het automatiseren.
Een teambijeenkomst waarin we de successen van de videoconsultaties terugkoppelen, mogelijk met mini-filmpjes. We wisselen ervaringen uit en teamleden hebben de mogelijkheid om vragen te stellen.
Een teambijeenkomst waarin we kijken naar de groei in de resultaten. We reflecteren op wat we kunnen beïnvloeden; namelijk het aanbod van de leraar. Eerst kijken we wat succesvol was in het aanbod en wat we vast willen houden. Vervolgens formuleren we verbeterpunten.