Schrijven
Teach the writer, not the writing
Al enige tijd weten we dat begrijpend lezen eigenlijk geen vak is. Het is natuurlijk wel de naam van een toets waar leerlingen denkgereedschap moeten inzetten om een tekst te begrijpen. Dit betekent natuurlijk niet dat je het ontwikkelen van dit denkgereedschap met een begrijpend leesmethode aan moet pakken. Er zijn aantrekkelijkere manieren voor leerlingen.
In een talige wereld is het essentieel om teksten te begrijpen. Hiervoor hebben leerlingen denkgereedschap nodig. Schrijven is de beste manier om dit denkgereedschap te ontwikkelen. Schrijven is een manier om schrijfproducten te maken, maar is vooral een wijze om denkgereedschap te ontwikkelen. Kinderen zitten niet vast aan opdrachten, maar kunnen hun creativiteit inzetten, verbanden leggen en kennis verbinden.
Ieder kind is eigenlijk al een schrijver. Kinderen hebben namelijk iets te vertellen. Gewoon luisteren naar hun schrijfsel geeft hen een goed gevoel: “Ik heb iets belangrijks te vertellen”. Kinderen hebben wel kansen nodig om hun schrijftalenten volgens een oplopend curriculum te ontwikkelen. Schrijven leer je namelijk, net als zwemmen, niet in één keer. Je ontwikkelt het schrijven door het dagelijks te doen. Kinderen leer je schrijven voor een echt publiek. Publiceren stelt namelijk eisen aan het werk. Een kind zal zich daardoor de vraag steeds stellen: “ Wil ik dit echt zeggen?” of “Is dit mijn beste werk?”. Schrijven maakt kinderen bedachtzamer. Ze gaan kritische vragen stellen en zoeken verder dan de eerste hit op google. Schrijven maakt hen kritische bedachtzame lezers.
Denkgereedschap bouw je op door dagelijks een half uur te schrijven. Kinderen leren verschillende tekstsoorten te schrijven: narratieve teksten (bv biografie, fictie, poëzie), meningteksten (bv review, betoog) en informatieve teksten (recepten, handleiding).
De tekstsoorten komen drie keer per jaar terug volgens een planning. Hier zie je een voorbeeldplanning van een school.
Iedere drie weken staat één tekstsoort centraal passend bij het thema van de groep. Kinderen bouwen de tekst op in vier schrijffases: ontwerpen, kladden, herzien en editen. Ieder kind heeft een feedback maatje. Samen denken en praten ze over de tekst. Schrijven en praten over wat je gelezen hebt, zorgt voor kennisopbouw.
Bij de tekstsoort krijgen kinderen een rubric met succescriteria voor de opbouw, stijl, spelling & interpunctie. Een rubric bevat criteria waarop kinderen reflecteren. Deze succescriteria komen uit een curriculum. Schrijvers hebben namelijk een curriculum nodig, dat ontwikkeld over de jaren van groep 2 tot en met groep 8. Aumac biedt u dit curriculum met bijbehorende rubrics aan bij een studiedag schrijven.
Bij de tekstsoort krijgen kinderen een rubric met succescriteria voor de opbouw, stijl, spelling & interpunctie. Een rubric bevat criteria waarop kinderen reflecteren.
Deze succescriteria komen uit een curriculum. Schrijvers hebben namelijk een curriculum nodig, dat zich ontwikkeld over de jaren van groep 2 tot en met groep 8.
Aumac biedt u dit curriculum met bijbehorende rubrics aan bij een studiedag schrijven.
Succesvol gebleken opzet schooltraject:
- Een studiedag voor groep 2 t/m 8 waarin de theoretisch achtergrond wordt uitgelegd en teamleden doen schrijfervaring op met de rubrics. Ze leren hoe een mini-les is opgebouwd en welke leerkrachtvaardigheden centraal staan tijdens het schrijven. Na deze dag zijn ze startklaar om aan de slag te gaan.
- Een dag videoconsultatiegesprekken met leraar en de intern begeleider waarin feedback wordt gegeven op het handelen van de leerkracht met betrekking tot de lesopbouw, miniles en denkvragen.
- Een teambijeenkomst waarin we de nieuwe tekstsoort voorbereiden en ervaringen uitwisselen over het werken in de schrijffases.
- Een teambijeenkomst waarin we het proces evalueren, de resultaten analyseren en de planning van de tekstsoorten evalueren voor het nieuwe schooljaar.